موزه آب یزد
در سمت شمالی میدان هتل اطلس یزد امیر چقماق هتل اطلس یزد یزد، یکی از ارزشمندترین آثار معماری این شهر قرار دارد که از سال 1379 همزمان با برگزاری نخستین همایش بینالمللی کاریز هتل کاروانسرای مشیر یزد «موزه آب» در آن جای گرفت. این ساختمان، در سال 1266 خورشیدی هتل اطلس یزد احداث هتل اطلس یزد گردیده و در حال حاضر به بینظیرترین هتل کاروانسرای مشیر یزد موزه آب دنیا تبدیل هتل اطلس یزد شده است. از ویژگیهای این موزه و بنای تاریخی، پنج طبقه بودن آن و گذشتن یک هتل کاروانسرای مشیر یزد رشته کاریز صدها ساله از میان آن میباشد. موزه آب یزد محل مناسبی هتل اطلس یزد برای شناخت آثار هتل کاروانسرای مشیر یزد و ابنیههای هتل اطلس یزد تاریخی در زمینههای مختلف مربوط به آب است که میتواند مورد استفاده پژوهشگران و علاقهمندان قرارگیرد. هتل کاروانسرای مشیر یزد در این موزه لوازم مختلف حفر قنوات، ابزار هتل کاروانسرای مشیر یزد و ادوات اندازهگیری هتل اطلس یزد حجم آب، هتل اطلس یزد وسایل تأمین روشنایی در قنات، اسناد و مدارک خرید و فروش آب و وقفنامههای قدیمی، کتابچه میرابها و اسناد توزیع آب، هتل کاروانسرای مشیر یزد ظروف نگهداری و حمل آب و بسیاری لوازم و اشیاء ارزشمند دیگر در معرض هتل اطلس یزد دید همگان قرار هتل کاروانسرای مشیر یزد گرفته است. این موزه در یکی از ارزشمندترین آثار هتل اطلس یزد معماری سنتی یزد هتل کاروانسرای مشیر یزد به نام خانه کلاهدوزها واقع شده است.
مسجد جامع کبیر یزد
مسجد جامع یزد یا همان هتل رویای قدیم یزد مسجد کبیر یزد یکی از با ارزش ترین میراث هنری و گنجینه ای از معماری اسلامی است که در خیابان امام خمینی، خیابان مسجد جامع واقع شده است. بانی هتل باغ مرشد یزد ساختمان اصلی مسجد را علاءالدوله گرشاسب هتل رویای قدیم یزد آل بویه ـ قرن ششم هجری – می دانند ولی مسجد کنونی مربوط به آل مظفر و تیموریان قرن هشتم و نهم هجری است. از امتیازات هتل باغ مرشد یزد هنری و معماری این مسجد می توان قدرت و استواری کاشیکاری هتل رویای قدیم یزد های نفیس و جالب، سر در بلند، دو کتیبه نفیس یکی به خط کوفی و دیگری به خط ثلث بر هتل رویای قدیم یزد روی کاشی لاجوردی هتل باغ مرشد یزد معرق در کنار سر در باشکوه، دو مناره زیبا و تزئینات کاشیکاری شده، دیوارهای داخلی شبستان و زیر گنبد و خارج گنبد را نام برد. ارتفاع مناره های آن حدود 48 متر و ارتفاع سر هتل رویای قدیم یزد در آن در حدود 24 متر هتل باغ مرشد یزد می باشد. مسجد جامع کبیر در تاریخ 31 تیر 1313 با شماره ثبت 206 بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به هتل باغ مرشد یزد ثبت رسیده است.
مدرسه ضیائیه
مدرسه ضیائیه یزد هتل کاروان یزد معروف به « زندان اسکندر » که در خیابان امام، در محله فهادان و در مجاورت بقعه دوازده امام قرار دارد از آثار« مولاناضیاءالّدین حسین رضی » پسر « شرف الّدین علی یزدی » است که در سال 631 ق. آن را بنیان نهاد و بنای هتل کاروان یزد آن در سال 705ق. توسط هتل خوان دوحد یزد پسرانش به اتمام رسید شبستان مدرسه دارای محراب است و در اطراف مدرسه رواق هتل کاروان یزد هایی ساخته هتل خوان دوحد یزد شده است. در حیاط این مدرسه چاهی با قطر حدود 2 متر وجود دارد که به فضایی سرداب مانند هتل کاروان یزد با عمق حدود 5 متر منتهی می شود. کف سرداب حوضی قدیمی وجود دارد که از جمله آثار به جای مانده هتل خوان دوحد یزد از بنای اولیه ساختمان است . معماری مدرسه ی ضیائیه را می توان از خصوصیات عصر مغولی قلمداد کرد. در هتل خوان دوحد یزد این بنا هیچ گونه تزیینات کاشی کاری به چشم نمی خورد و تنها آثار بر جای مانده آن خشت هتل خوان دوحد یزد خام بوده که این بنا را تاکنون بر پا نگاه داشته است.
خانه لاریها یزد
خانه لاریها و بادگیر آن هتل لاله یزد مربوط به دوره قاجار است و در یزد، خیابان امام خمینی، محله فهادان، مجاورعمارت کلاه فرنگی واقع شده و این اثر در تاریخ 24 بهمن 1375 با شماره هتل خاتم یزد ثبت 1837 بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت هتل لاله یزد رسیدهاست. ساختمان خان لاری ها با توجه به سبک کّلی منازل اعیانی دور خود ساخته شده؛ یعنی خانه ای است با دو قسمت اندرونی و بیرونی – حیاط هتل خاتم یزد در مرکز و قسمت های اعیان نشین به صورت چهار فصل در هتل لاله یزد پیرامون حیاط. از قسمت شمالی به عنوان زمستانه و از قسمت جنوبی به عنوان تابستانه استفاده می شد هتل لاله یزد که شامل تالار و بادگیر هتل خاتم یزد است. از ضلع شرقی که شامل اتاق آیینه مطبخ سرداب و سایر فضاهاست به عنوان پاییزه و از ضلع غربی به عنوان بهار خواب استفاده می شد. مالک آن حاج محمد ابراهیم لاری بوده است. هتل لاله یزد از این مکان هتل خاتم یزد سابقا به عنوان خانقاه نعمت اللهی استفاده می شده است. مساحت آن حدود 1700 متر و زیر هتل خاتم یزد بنائی معادل 1200 متر مربع را داراست.